پیش‌بینی و آنالیز آماری غلظت ذرات با استفاده از هوش مصنوعی مبتنی بر یادگیری ماشین در شهر مشهد

زمینه و هدف: آلودگی هوای شهرهای صنعتی و بزرگ ناشی در سال های اخیر عمدتا ناشی از ذرات معلق هستند. پیش‌بینی غلظت آلاینده ها به مدیریت و برنامه‌ریزی صحیح در راستای بهبود کیفیت هوا کمک شایانی خواهد کرد. هدف از این مطالعه پیش‌بینی غلظت ذرات معلق با استفاده از چهار مدل غیرخطی هوش مصنوعی مبتنی بر روش یادگی...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: احمد مخدومی, سمیه ضیائی, مریم سرخوش
Format: Article
Language:fas
Published: Mashhad University of Medical Sciences 2025-02-01
Series:Pizhūhish dar Bihdāsht-i Muḥīṭ.
Subjects:
Online Access:https://jreh.mums.ac.ir/article_25727_9c8840b4bc94b9162d99223ba4d0c20e.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1849245584106455040
author احمد مخدومی
سمیه ضیائی
مریم سرخوش
author_facet احمد مخدومی
سمیه ضیائی
مریم سرخوش
author_sort احمد مخدومی
collection DOAJ
description زمینه و هدف: آلودگی هوای شهرهای صنعتی و بزرگ ناشی در سال های اخیر عمدتا ناشی از ذرات معلق هستند. پیش‌بینی غلظت آلاینده ها به مدیریت و برنامه‌ریزی صحیح در راستای بهبود کیفیت هوا کمک شایانی خواهد کرد. هدف از این مطالعه پیش‌بینی غلظت ذرات معلق با استفاده از چهار مدل غیرخطی هوش مصنوعی مبتنی بر روش یادگیری ماشین است. مواد و روش ها: تکنیک‌های یادگیری ماشین مورد استفاده در این مطالعه شامل: ماشین تقویت گرادیان سبک، رگرسیون تقویت گرادیان پیشرفته، جنگل تصادفی و رگرسیون با تقویت گرادیان بود. داده‌های هواشناسی و غلظت ذرات‌معلق برای پیش‌بینی شاخص کیفیت هوا  جمع‌آوری گردید. یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان می دهد مدل جنگل تصادفی بر اساس معیارهای میانگین خطای مطلق و میانگین درصد خطای مطلق، عملکرد بهتری نشان می دهد؛ در صورتیکه مدل رگرسیون با تقویت گرادیان بر اساس معیارهای میانگین خطای مربعات و ریشه میانگین خطای مربع عملکرد قویتری را نشان می دهد. نتیجه‌گیری: در نتیجه، این مطالعه روشی را برای به‌دست آوردن نتایج پیش‌بینی  با دقت بالا با استفاده از هوش مصنوعی مبتنی بر یادگیری ماشین را پیشنهاد می‌کند که برای پایش کیفیت هوا در مقیاس جهانی و بهبود ارزیابی مواجهه حاد در تحقیقات اپیدمی مفید است.
format Article
id doaj-art-27629e93ac0149a892e120a1d948704c
institution Kabale University
issn 2423-5202
language fas
publishDate 2025-02-01
publisher Mashhad University of Medical Sciences
record_format Article
series Pizhūhish dar Bihdāsht-i Muḥīṭ.
spelling doaj-art-27629e93ac0149a892e120a1d948704c2025-08-20T03:58:45ZfasMashhad University of Medical SciencesPizhūhish dar Bihdāsht-i Muḥīṭ.2423-52022025-02-01104223510.22038/jreh.2025.2572725727پیش‌بینی و آنالیز آماری غلظت ذرات با استفاده از هوش مصنوعی مبتنی بر یادگیری ماشین در شهر مشهداحمد مخدومی0سمیه ضیائی1مریم سرخوش2دانشجو ارشد مهندسی بهداشت محیط، عضو کمیته تحقیقات دانشجویی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد،مشهد، ایران.دانشجو دوره تکمیلی پژوهشی دانشکده بهداشت، عضو کمیته تحقیقات دانشجویی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد ، ایران.گروه بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایرانزمینه و هدف: آلودگی هوای شهرهای صنعتی و بزرگ ناشی در سال های اخیر عمدتا ناشی از ذرات معلق هستند. پیش‌بینی غلظت آلاینده ها به مدیریت و برنامه‌ریزی صحیح در راستای بهبود کیفیت هوا کمک شایانی خواهد کرد. هدف از این مطالعه پیش‌بینی غلظت ذرات معلق با استفاده از چهار مدل غیرخطی هوش مصنوعی مبتنی بر روش یادگیری ماشین است. مواد و روش ها: تکنیک‌های یادگیری ماشین مورد استفاده در این مطالعه شامل: ماشین تقویت گرادیان سبک، رگرسیون تقویت گرادیان پیشرفته، جنگل تصادفی و رگرسیون با تقویت گرادیان بود. داده‌های هواشناسی و غلظت ذرات‌معلق برای پیش‌بینی شاخص کیفیت هوا  جمع‌آوری گردید. یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان می دهد مدل جنگل تصادفی بر اساس معیارهای میانگین خطای مطلق و میانگین درصد خطای مطلق، عملکرد بهتری نشان می دهد؛ در صورتیکه مدل رگرسیون با تقویت گرادیان بر اساس معیارهای میانگین خطای مربعات و ریشه میانگین خطای مربع عملکرد قویتری را نشان می دهد. نتیجه‌گیری: در نتیجه، این مطالعه روشی را برای به‌دست آوردن نتایج پیش‌بینی  با دقت بالا با استفاده از هوش مصنوعی مبتنی بر یادگیری ماشین را پیشنهاد می‌کند که برای پایش کیفیت هوا در مقیاس جهانی و بهبود ارزیابی مواجهه حاد در تحقیقات اپیدمی مفید است.https://jreh.mums.ac.ir/article_25727_9c8840b4bc94b9162d99223ba4d0c20e.pdfآلودگی هوا‌pmیادگیری ماشین‌مدل‌های غیرخطی
spellingShingle احمد مخدومی
سمیه ضیائی
مریم سرخوش
پیش‌بینی و آنالیز آماری غلظت ذرات با استفاده از هوش مصنوعی مبتنی بر یادگیری ماشین در شهر مشهد
Pizhūhish dar Bihdāsht-i Muḥīṭ.
آلودگی هوا
‌pm
یادگیری ماشین‌
مدل‌های غیرخطی
title پیش‌بینی و آنالیز آماری غلظت ذرات با استفاده از هوش مصنوعی مبتنی بر یادگیری ماشین در شهر مشهد
title_full پیش‌بینی و آنالیز آماری غلظت ذرات با استفاده از هوش مصنوعی مبتنی بر یادگیری ماشین در شهر مشهد
title_fullStr پیش‌بینی و آنالیز آماری غلظت ذرات با استفاده از هوش مصنوعی مبتنی بر یادگیری ماشین در شهر مشهد
title_full_unstemmed پیش‌بینی و آنالیز آماری غلظت ذرات با استفاده از هوش مصنوعی مبتنی بر یادگیری ماشین در شهر مشهد
title_short پیش‌بینی و آنالیز آماری غلظت ذرات با استفاده از هوش مصنوعی مبتنی بر یادگیری ماشین در شهر مشهد
title_sort پیش‌بینی و آنالیز آماری غلظت ذرات با استفاده از هوش مصنوعی مبتنی بر یادگیری ماشین در شهر مشهد
topic آلودگی هوا
‌pm
یادگیری ماشین‌
مدل‌های غیرخطی
url https://jreh.mums.ac.ir/article_25727_9c8840b4bc94b9162d99223ba4d0c20e.pdf
work_keys_str_mv AT ạḥmdmkẖdwmy pysẖbynywậnạlyzậmạrygẖlẓtdẖrạtbạạstfạdhạzhwsẖmṣnwʿymbtnybryạdgyrymạsẖyndrsẖhrmsẖhd
AT smyhḍyạỷy pysẖbynywậnạlyzậmạrygẖlẓtdẖrạtbạạstfạdhạzhwsẖmṣnwʿymbtnybryạdgyrymạsẖyndrsẖhrmsẖhd
AT mrymsrkẖwsẖ pysẖbynywậnạlyzậmạrygẖlẓtdẖrạtbạạstfạdhạzhwsẖmṣnwʿymbtnybryạdgyrymạsẖyndrsẖhrmsẖhd