اشتراک لفظی؛ تعریف ارسطویی و تفسیر فرفوریوس و ابن‌سینا
ارسطو در ابتدای کتاب مقولات تعریفی اجمالی از الفاظ همنام و هم‌معنی ارائه‌داده‌است. فلاسفه‌ی ارسطویی و افلاطونی به تفسیر، نقد و تعمیم این تعاریف ارسطویی پرداخته‌اند. فرفوریوس تفسیری مفصل و همدلانه از این تعاریف ارائه‌می‌دهد و با تعمیم و گسترش این تقسیم‌بندی، از اقسام همنامی سخن‌می‌گوید. ابن‌سینا در ا...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Imam Sadiq University
2024-09-01
|
| Series: | حکمت سینوی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://ap.isu.ac.ir/article_77709_6dc19c9a8b5d9686501acb69c28793fb.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | ارسطو در ابتدای کتاب مقولات تعریفی اجمالی از الفاظ همنام و هم‌معنی ارائه‌داده‌است. فلاسفه‌ی ارسطویی و افلاطونی به تفسیر، نقد و تعمیم این تعاریف ارسطویی پرداخته‌اند. فرفوریوس تفسیری مفصل و همدلانه از این تعاریف ارائه‌می‌دهد و با تعمیم و گسترش این تقسیم‌بندی، از اقسام همنامی سخن‌می‌گوید. ابن‌سینا در ابتدای کتاب مقولات در منطق الشفاء به تقسیم‌بندی الفاظ به «متواطی» و «متفق» پرداخته‌است. به‌واسطه‌ی مقایسه‌ی عبارات سینوی با تعریف ارسطویی و شرح فرفوریوس نشانه‌های اثرپذیری ابن‌سینا از ارسطو و فرفوریوس شناسایی‌می‌شود. اصطلاح «لوگوس اوسیا» در تعریف ارسطویی محل تفاسیر مختلف و متباین بوده‌است. فرفوریوس این اصطلاح را اعم از تعریف حدی و رسمی درنظرمی‌گیرد و حتی با ذکر یک مثال، تعاریف ارائه‌شده از یک شخص را نیز در زمره‌ی مصادیقش قرارمی‌دهد. اصطلاح «قول الجوهر» در تعریف سینوی، معادل اصطلاح «لوگوس اوسیا» در ارسطو و فرفوریوس محل بحث و نظر قرارگرفته‌است. «قول الجوهر» در تحلیل نهایی شیخ معادل «حد برحسبِ اسم» و به‌عبارت‌دیگر «شرح‌الإسم» است. همچنین ابن‌سینا نیز همانند فرفوریوس برای همنامیْ اقسام مختلفی ذکرمی‌کند. او الفاظ مشکّک را در این تقسیم‌بندی به‌عنوان یکی از مصادیق الفاظ متفق ذکرمی‌کند و آن‌ها را به دو دسته‌ی مطلق و نسبی تقسیم‌می‌کند. الفاظ مشکّک نسبی در تقسیم‌بندی فرفوریوس حضور دارند؛ اما الفاظ مشکّک مطلق توسط فرفوریوس ذکرنشده‌اند. |
|---|---|
| ISSN: | 2538-5275 2538-5267 |