شاه‌نامه‌ستایی یا شاه‌نامه‌ستیزی؟
شاه‌نامه، بزرگ‌ترین اثر حماسی اسطوره‌یی، ملّی اقوام آریایی، از معدود آثار ادبی‌است که هم‌واره با هجمة داوری‌ها روبه‌رو بوده است؛ در حقیقت سابقة شاه‌نامه‌ستایی و شاه‌نامه‌ستیزی به دیر‌سالیِ خود این اثر است، که در طول تاریخ شاعران، نویسنده‌گان و حتا مورخان بسیاری به ستایش و یا حتا ستیز با این اثر بز...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ghalib University
2022-08-01
|
| Series: | غالب |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://ghalibqjournal.com/index.php/ghalibqjournal/article/view/12 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1841563746700361728 |
|---|---|
| author | محمود بشیری نیلوفر انصاری |
| author_facet | محمود بشیری نیلوفر انصاری |
| author_sort | محمود بشیری |
| collection | DOAJ |
| description |
شاه‌نامه، بزرگ‌ترین اثر حماسی اسطوره‌یی، ملّی اقوام آریایی، از معدود آثار ادبی‌است که هم‌واره با هجمة داوری‌ها روبه‌رو بوده است؛ در حقیقت سابقة شاه‌نامه‌ستایی و شاه‌نامه‌ستیزی به دیر‌سالیِ خود این اثر است، که در طول تاریخ شاعران، نویسنده‌گان و حتا مورخان بسیاری به ستایش و یا حتا ستیز با این اثر بزرگ پرداخته‌اند. پژوهش حاضر بر آن بود‌ه‌است، که بر اساس آرای مختلف اندیش‌مندان و پژوهش‌های انجام‌شده، به بررسی تأثیر شاه‌نامة فردوسی بر شاعران، نویسنده‌گان و مورخان ادوار مختلف تاریخی بپردازد و جلوه‌های گوناگون این اثرگذاری را در آثار آنان نشان دهد. در همین راستا، این پرسش مطرح می‌شود: شاه‌نامة فردوسی، چه تأثیری بر آینده‌گان داشته و استقبال دیگران از وی به چه شیوه‌یی است؟
برای دریافت پاسخِ قناعت‌بخش به هدف و پرسش این تحقیق، از روش تحلیلی – انتقادی و از مواد کتاب‌خانه‌یی سود جُسته شده است. حاصل دست‌آوردهای پژوهش، بیان کیفیت بازتاب مفاهیم حماسی، غنایی، تعلیمی، عرفانی شاه‌نامه بر آثار بعد از خود است. بُن‌مایه‌ها و مضامین شاه‌نامه در جنبه‌های مختلفی؛ چون «بیدادستیزی، عدالت‌گری، آزادی‌خواهی، وطن‌پرستی، پند‌واندرز، ستایش یزدان، وصف طبیعت، افتخار به نیاکان و مدح» همیشه موردتوجه شاعران و نویسنده‌گان بوده است و هم‌واره سعی کرده‌اند با کاربرد نمادهای اسطوره‌یی، تلمیحات و اشارات به شخصیت‌ها و داستان‌های شاه‌نامه، مفاهیم مختلف عرفانی، تعلیمی، غنایی و حماسی خود را مطرح کنند. زبان و واژه‌گان موجود در شاه‌نامه نیز هم‌واره موردتوجه برخی شاعران به‌قصد تقلید و نظیره‌گویی از فردوسی قرار گرفته است؛ اگرچه در این کار نتوانسته‌اند به اندازة فردوسی توفیق یابند.
|
| format | Article |
| id | doaj-art-197ce696c5794bca8b517f3f640c0eb4 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2788-4155 2788-6441 |
| language | English |
| publishDate | 2022-08-01 |
| publisher | Ghalib University |
| record_format | Article |
| series | غالب |
| spelling | doaj-art-197ce696c5794bca8b517f3f640c0eb42025-01-02T23:37:29ZengGhalib Universityغالب2788-41552788-64412022-08-011034-3510.58342/.v10i34-35.12شاه‌نامه‌ستایی یا شاه‌نامه‌ستیزی؟محمود بشیری0نیلوفر انصاری1عضو هیئت‌علمی دانش‌کدۀ زبان و ادبیات فارسیِ دانش‌گاه علامه طباطبائی، تهران، ایراندانش‌جوی پسا‌دکتری زبان و ادبیات فارسی دانش‌گاه تربیت مدرس، تهران، ایران شاه‌نامه، بزرگ‌ترین اثر حماسی اسطوره‌یی، ملّی اقوام آریایی، از معدود آثار ادبی‌است که هم‌واره با هجمة داوری‌ها روبه‌رو بوده است؛ در حقیقت سابقة شاه‌نامه‌ستایی و شاه‌نامه‌ستیزی به دیر‌سالیِ خود این اثر است، که در طول تاریخ شاعران، نویسنده‌گان و حتا مورخان بسیاری به ستایش و یا حتا ستیز با این اثر بزرگ پرداخته‌اند. پژوهش حاضر بر آن بود‌ه‌است، که بر اساس آرای مختلف اندیش‌مندان و پژوهش‌های انجام‌شده، به بررسی تأثیر شاه‌نامة فردوسی بر شاعران، نویسنده‌گان و مورخان ادوار مختلف تاریخی بپردازد و جلوه‌های گوناگون این اثرگذاری را در آثار آنان نشان دهد. در همین راستا، این پرسش مطرح می‌شود: شاه‌نامة فردوسی، چه تأثیری بر آینده‌گان داشته و استقبال دیگران از وی به چه شیوه‌یی است؟ برای دریافت پاسخِ قناعت‌بخش به هدف و پرسش این تحقیق، از روش تحلیلی – انتقادی و از مواد کتاب‌خانه‌یی سود جُسته شده است. حاصل دست‌آوردهای پژوهش، بیان کیفیت بازتاب مفاهیم حماسی، غنایی، تعلیمی، عرفانی شاه‌نامه بر آثار بعد از خود است. بُن‌مایه‌ها و مضامین شاه‌نامه در جنبه‌های مختلفی؛ چون «بیدادستیزی، عدالت‌گری، آزادی‌خواهی، وطن‌پرستی، پند‌واندرز، ستایش یزدان، وصف طبیعت، افتخار به نیاکان و مدح» همیشه موردتوجه شاعران و نویسنده‌گان بوده است و هم‌واره سعی کرده‌اند با کاربرد نمادهای اسطوره‌یی، تلمیحات و اشارات به شخصیت‌ها و داستان‌های شاه‌نامه، مفاهیم مختلف عرفانی، تعلیمی، غنایی و حماسی خود را مطرح کنند. زبان و واژه‌گان موجود در شاه‌نامه نیز هم‌واره موردتوجه برخی شاعران به‌قصد تقلید و نظیره‌گویی از فردوسی قرار گرفته است؛ اگرچه در این کار نتوانسته‌اند به اندازة فردوسی توفیق یابند. https://ghalibqjournal.com/index.php/ghalibqjournal/article/view/12شاه‌نامه‌ستایی، شاه‌نامه‌ستیزی، شاعران، نویسنده‌گان و مورخان. |
| spellingShingle | محمود بشیری نیلوفر انصاری شاه‌نامه‌ستایی یا شاه‌نامه‌ستیزی؟ غالب شاه‌نامه‌ستایی، شاه‌نامه‌ستیزی، شاعران، نویسنده‌گان و مورخان. |
| title | شاه‌نامه‌ستایی یا شاه‌نامه‌ستیزی؟ |
| title_full | شاه‌نامه‌ستایی یا شاه‌نامه‌ستیزی؟ |
| title_fullStr | شاه‌نامه‌ستایی یا شاه‌نامه‌ستیزی؟ |
| title_full_unstemmed | شاه‌نامه‌ستایی یا شاه‌نامه‌ستیزی؟ |
| title_short | شاه‌نامه‌ستایی یا شاه‌نامه‌ستیزی؟ |
| title_sort | شاه‌نامه‌ستایی یا شاه‌نامه‌ستیزی؟ |
| topic | شاه‌نامه‌ستایی، شاه‌نامه‌ستیزی، شاعران، نویسنده‌گان و مورخان. |
| url | https://ghalibqjournal.com/index.php/ghalibqjournal/article/view/12 |
| work_keys_str_mv | AT mḥmwdbsẖyry sẖạhnạmhstạyyyạsẖạhnạmhstyzy AT nylwfrạnṣạry sẖạhnạmhstạyyyạsẖạhnạmhstyzy |