İşletmelerin Malmquist-TFV Endeksi İle Verimliliklerinin Analizi: Tekstil Sanayi Örneği
ÖZ Günümüzde işletmelerin rekabetçi üstünlük ve ortalamanın üzerinde getiri elde etmelerinde göstermiş oldukları performans, önem arz etmektedir. İşletmelerin performansını belirleyen en önemli ölçütlerden birisi verimlilik artışıdır. Verimlilik artışıyla işletmelerin amaçlarına ulaşabilmeler...
Saved in:
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Selcuk University Press
2018-04-01
|
| Series: | Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/465982 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | ÖZ
Günümüzde
işletmelerin rekabetçi üstünlük ve ortalamanın üzerinde getiri elde etmelerinde
göstermiş oldukları performans, önem arz etmektedir. İşletmelerin performansını
belirleyen en önemli ölçütlerden birisi verimlilik artışıdır. Verimlilik
artışıyla işletmelerin amaçlarına ulaşabilmeleri ve kârlılık hedeflerini
tutturabilmeleri mümkün hale gelmektedir. Bu bağlamda işletmelerin
faaliyetleriyle ilgili olarak sürekli etkinlik ve verimlilik ölçümleri yaparak
mevcut durumu ölçümlemeli, verimsizlik söz konusu ise verimsizliğe neden olan
hususları iyileştirmelidir. İşletmelerin verimlilik ölçümlerinde
kullanabilecekleri çeşitli yöntemler bulunmaktadır. Söz konusu bu yöntemlerden
birisi Veri Zarflama Analizi (VZA) Temelli Malmquist Toplam Faktör Verimliliği
(TFV) Endeksidir. Üretim sürecinde yer alan tüm üretim faktörlerinin
verimliliklerinin toplamını ifade eden Toplam Faktör Verimliliğindeki değişmeyi
ölçen Malmquist-TFV endeksi, işletmelerin verimliliklerinin kaynaklarının
belirlenmesi ve başarı düzeylerinin tespit edilmesinde önemli bir yöntem olarak
değerlendirilmektedir. Malmquist-TFV
endeksinde işletmelerin teknik etkinlik değişimleri ve teknolojik etkinlik
değişimlerine göre toplam faktör verimliliği hesaplanmaktadır. Böylece
verimliliğin zaman içerisindeki değişimi, teknik etkinlik değişiminden mi yoksa
teknolojik etkinlik değişimden mi kaynaklandığının tespiti yapılmış olmaktadır.
Çalışmada tekstil sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin verimliliklerinde
meydana gelen değişim ve değişimin kaynakları VZA çıktı odaklı CCR modeli
temelli Malmquist- TFV endeksi yöntemi kullanılmak suretiyle analiz edilmiştir.
Çalışma kapsamında incelenen tekstil işletmelerinin göreceli olarak etkin
olarak yönetilip yönetilmediği ve yıllar bazındaki verimlilik değişimini ortaya
koymak amacıyla üç adet girdi bileşeni (çalışan sayısı, toplam aktifler, öz
sermaye) ve üç adet çıktı bileşeni (net satışlar, net kâr ve ihracat)
kullanılmıştır. Çalışmada işletmelerin 2014-2016 dönemi Toplam Faktör
Verimliliği ayrı ayrı değerlendirilmiş ve dönemler bazında değişimin kaynakları
tespit edilmeye çalışılmıştır. Analize ilişkin hesaplamalar DEAP 2.1yazılımı
ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada öncelikle işletmelerin 2014-2016 yılları
arası Teknik Etkinlik Değişimleri (TED) ve Teknolojik Değişimleri (TD) analiz
edilerek Toplam Faktör Verimlilikleri belirlenmiştir. Yapılan analiz sonucunda
işletmelerin Toplam Faktör Verimlilikleri’nde azalış olduğu tespit edilmiştir.
Bulgular değerlendirildiğinde, işletmelerin TFV’lerindeki azalışın teknolojik değişimleri
zamanında gerçekleştirememelerinden kaynaklandığı, işletmelerin teknik
etkinliklerindeki olumlu duruma rağmen toplam faktör verimliliğindeki azalışa
engel olamadığı sonucuna ulaşılmıştır. |
|---|---|
| ISSN: | 2564-7458 |