KAPADOKYA’YI KİLİKYA ÜZERİNDEN DENİZE BAĞLAYAN GEZBEL-KOZAN YOLU ÜZERİNDEKİ ANTİK YOL KAVŞAĞI: UĞURLUBAĞ KALESİ
Anadolu, bulunduğu konum itibariyle doğu batı ve kuzey güney yönlerindeki medeniyetleri birleştiren, ticareti yönlendiren, tarihi ticaret yollarının mutlaka uğradığı veya başladığı önemi her zaman bilinen bir ülkedir. Eskiçağdaki bilinen en önemli ticaret yolu, Anadolu’nun batısından başlayarak Susa...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Selcuk University Press
2017-08-01
|
| Series: | Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1724885 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1841562221011795968 |
|---|---|
| author | Aytül Kaplan |
| author_facet | Aytül Kaplan |
| author_sort | Aytül Kaplan |
| collection | DOAJ |
| description | Anadolu, bulunduğu konum itibariyle doğu batı ve kuzey güney yönlerindeki medeniyetleri birleştiren, ticareti yönlendiren, tarihi ticaret yollarının mutlaka uğradığı veya başladığı önemi her zaman bilinen bir ülkedir. Eskiçağdaki bilinen en önemli ticaret yolu, Anadolu’nun batısından başlayarak Susa ve Persopolis’e kadar uzanan Kral Yolu’dur. Tarihi Kral Yolu’nun Doğu Akdeniz’de denizle bağlantısı Kapadokya-Kilikya arasındaki geçitler ve yollar sayesinde olmaktadır. Ayrıca Kral Yolu’nun yapılmasından asırlar önce Kuzey Suriye, Mezopotamya ve Orta Anadolu ticaretinin başladığı en önemli dönem, Asur Ticaret Kolonileri Çağı M.Ö.1950-M.Ö.1750 ’nda da Kilikya’daki geçitler ve yollar, denizi Kapadokya’ya bağlamaktadır. Bu geçitler ve yollar ticaret açısından önemli olsa da bölge dışından istilacı büyük kralların, istila hareketlerini de kolaylaştıran yollardır. Kapadokya’yı Kilikya üzerinden Kuzey Suriye, Mezopotamya ve Akdenize bağlayan en önemli ikinci yol; Kayseri’yi Gezbel üzerinden- Hanyeri –Tufanbeyli – Obruk Geçidi – Saimbeyli - Feke – Kozan – Ceyhan’a bağlayan güzergahtır. Burası Asur Ticaret Kolonileri Çağı ve Hitit İmparatorluk Çağı’ndan bu yana kullanılmaktadır. Ancak bu güzergahın Obruk Geçidi’nin güneyinde kalan kısmının yaklaşık 40 km. lik bir bölümünün gerçekte şimdiki yoldan daha doğuda olduğunu düşündüren bulgulara rastlanmıştır. Araştırmadaki amaç, bu bulgulara dayanarak, yolun tarih boyunca kullanılan ve yer şekilleri açısından daha kullanışlı olan bu bölümünü ortaya çıkarmaktır. Güzergahın günümüzde Akkaya Köyü’nde olan Üsküyen Geçidi ile Kozan’ın 5 km. kuzeyindeki Sıralıf Mevkii arasındaki bölümü, muhtemelen daha doğudan geçmiş olmalıdır. Bu güzergah üzerindeki merkez Uğurlubağ Hefkereyebakan Köyü ve Kalesidir. Uğurlubağ Hefkereyebakan Kalesi, doğudan Meryemçil Beli, Bağdaş Beli üzerinden Elmedere Almadere Geçidi güzergahının Üsküyen Geçidi’ne bağlandığı yolu kontrol etmektedir. Ayrıca Batı yönünde Cevizlidere’den Üsküyen Geçidi’ne açılır. Kuzeyinde ise Kayadarlığı geçidi ile Üsküyen’in kuzeyine çıkan yola hakimdir. Başka bir deyişle Üsküyen Geçidi’nin hem güneyine hem de kuzeyine çıkan yolların ortasındadır. Kuzeydoğusunda da Tenkerli - Tekeç yolu ile Feke’ye bağlanır. Ayrıca Kale, güneyden Karasis Kalesi - Kozan yolu ile de denize doğru giden yola açılır. Köydeki kale Ortaçağa tarihlenmiştir. Ancak köyün çevresindeki yol güzergahları üzerinde Geç Roma Dönemi anıtsal kaya mezarlarına rastlanmıştır. Muhtemelen tarihin bir döneminde kapanan Cevizlidere yolundan dolayı, Üsküyen Geçidi’nin devamında güzergah güneye yön almış ve bilinen güzergah kullanılmaya başlanmış, böylece bu yol güzergahı ve üzerindeki yerleşimler ile nekropoller, uzun zaman dikkatlerden kaçmıştır. Bu araştırmadaki amaç, üzerindeki yerleşimler, kaleler ve anıtsal kaya mezarlarına dayanarak, tarihin bir döneminde kapanan kervan yolu sebebiyle yön değiştiren, bu güzergahı incelemektir. |
| format | Article |
| id | doaj-art-0dd2ca7b84264fbeb1e6e04c205630c4 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2667-4750 |
| language | English |
| publishDate | 2017-08-01 |
| publisher | Selcuk University Press |
| record_format | Article |
| series | Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| spelling | doaj-art-0dd2ca7b84264fbeb1e6e04c205630c42025-01-03T01:05:22ZengSelcuk University PressSelçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi2667-47502017-08-01384248154KAPADOKYA’YI KİLİKYA ÜZERİNDEN DENİZE BAĞLAYAN GEZBEL-KOZAN YOLU ÜZERİNDEKİ ANTİK YOL KAVŞAĞI: UĞURLUBAĞ KALESİAytül Kaplan0Yüreğir Mehmet Akif İnan Anadolu Lisesi Tarih ÖğretmeniAnadolu, bulunduğu konum itibariyle doğu batı ve kuzey güney yönlerindeki medeniyetleri birleştiren, ticareti yönlendiren, tarihi ticaret yollarının mutlaka uğradığı veya başladığı önemi her zaman bilinen bir ülkedir. Eskiçağdaki bilinen en önemli ticaret yolu, Anadolu’nun batısından başlayarak Susa ve Persopolis’e kadar uzanan Kral Yolu’dur. Tarihi Kral Yolu’nun Doğu Akdeniz’de denizle bağlantısı Kapadokya-Kilikya arasındaki geçitler ve yollar sayesinde olmaktadır. Ayrıca Kral Yolu’nun yapılmasından asırlar önce Kuzey Suriye, Mezopotamya ve Orta Anadolu ticaretinin başladığı en önemli dönem, Asur Ticaret Kolonileri Çağı M.Ö.1950-M.Ö.1750 ’nda da Kilikya’daki geçitler ve yollar, denizi Kapadokya’ya bağlamaktadır. Bu geçitler ve yollar ticaret açısından önemli olsa da bölge dışından istilacı büyük kralların, istila hareketlerini de kolaylaştıran yollardır. Kapadokya’yı Kilikya üzerinden Kuzey Suriye, Mezopotamya ve Akdenize bağlayan en önemli ikinci yol; Kayseri’yi Gezbel üzerinden- Hanyeri –Tufanbeyli – Obruk Geçidi – Saimbeyli - Feke – Kozan – Ceyhan’a bağlayan güzergahtır. Burası Asur Ticaret Kolonileri Çağı ve Hitit İmparatorluk Çağı’ndan bu yana kullanılmaktadır. Ancak bu güzergahın Obruk Geçidi’nin güneyinde kalan kısmının yaklaşık 40 km. lik bir bölümünün gerçekte şimdiki yoldan daha doğuda olduğunu düşündüren bulgulara rastlanmıştır. Araştırmadaki amaç, bu bulgulara dayanarak, yolun tarih boyunca kullanılan ve yer şekilleri açısından daha kullanışlı olan bu bölümünü ortaya çıkarmaktır. Güzergahın günümüzde Akkaya Köyü’nde olan Üsküyen Geçidi ile Kozan’ın 5 km. kuzeyindeki Sıralıf Mevkii arasındaki bölümü, muhtemelen daha doğudan geçmiş olmalıdır. Bu güzergah üzerindeki merkez Uğurlubağ Hefkereyebakan Köyü ve Kalesidir. Uğurlubağ Hefkereyebakan Kalesi, doğudan Meryemçil Beli, Bağdaş Beli üzerinden Elmedere Almadere Geçidi güzergahının Üsküyen Geçidi’ne bağlandığı yolu kontrol etmektedir. Ayrıca Batı yönünde Cevizlidere’den Üsküyen Geçidi’ne açılır. Kuzeyinde ise Kayadarlığı geçidi ile Üsküyen’in kuzeyine çıkan yola hakimdir. Başka bir deyişle Üsküyen Geçidi’nin hem güneyine hem de kuzeyine çıkan yolların ortasındadır. Kuzeydoğusunda da Tenkerli - Tekeç yolu ile Feke’ye bağlanır. Ayrıca Kale, güneyden Karasis Kalesi - Kozan yolu ile de denize doğru giden yola açılır. Köydeki kale Ortaçağa tarihlenmiştir. Ancak köyün çevresindeki yol güzergahları üzerinde Geç Roma Dönemi anıtsal kaya mezarlarına rastlanmıştır. Muhtemelen tarihin bir döneminde kapanan Cevizlidere yolundan dolayı, Üsküyen Geçidi’nin devamında güzergah güneye yön almış ve bilinen güzergah kullanılmaya başlanmış, böylece bu yol güzergahı ve üzerindeki yerleşimler ile nekropoller, uzun zaman dikkatlerden kaçmıştır. Bu araştırmadaki amaç, üzerindeki yerleşimler, kaleler ve anıtsal kaya mezarlarına dayanarak, tarihin bir döneminde kapanan kervan yolu sebebiyle yön değiştiren, bu güzergahı incelemektir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1724885antik yolkavşakkapanmışgüzergah.ancient roadgezbel-kozan roaduğurlubağ castle |
| spellingShingle | Aytül Kaplan KAPADOKYA’YI KİLİKYA ÜZERİNDEN DENİZE BAĞLAYAN GEZBEL-KOZAN YOLU ÜZERİNDEKİ ANTİK YOL KAVŞAĞI: UĞURLUBAĞ KALESİ Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi antik yol kavşak kapanmış güzergah. ancient road gezbel-kozan road uğurlubağ castle |
| title | KAPADOKYA’YI KİLİKYA ÜZERİNDEN DENİZE BAĞLAYAN GEZBEL-KOZAN YOLU ÜZERİNDEKİ ANTİK YOL KAVŞAĞI: UĞURLUBAĞ KALESİ |
| title_full | KAPADOKYA’YI KİLİKYA ÜZERİNDEN DENİZE BAĞLAYAN GEZBEL-KOZAN YOLU ÜZERİNDEKİ ANTİK YOL KAVŞAĞI: UĞURLUBAĞ KALESİ |
| title_fullStr | KAPADOKYA’YI KİLİKYA ÜZERİNDEN DENİZE BAĞLAYAN GEZBEL-KOZAN YOLU ÜZERİNDEKİ ANTİK YOL KAVŞAĞI: UĞURLUBAĞ KALESİ |
| title_full_unstemmed | KAPADOKYA’YI KİLİKYA ÜZERİNDEN DENİZE BAĞLAYAN GEZBEL-KOZAN YOLU ÜZERİNDEKİ ANTİK YOL KAVŞAĞI: UĞURLUBAĞ KALESİ |
| title_short | KAPADOKYA’YI KİLİKYA ÜZERİNDEN DENİZE BAĞLAYAN GEZBEL-KOZAN YOLU ÜZERİNDEKİ ANTİK YOL KAVŞAĞI: UĞURLUBAĞ KALESİ |
| title_sort | kapadokya yi kilikya uzerinden denize baglayan gezbel kozan yolu uzerindeki antik yol kavsagi ugurlubag kalesi |
| topic | antik yol kavşak kapanmış güzergah. ancient road gezbel-kozan road uğurlubağ castle |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1724885 |
| work_keys_str_mv | AT aytulkaplan kapadokyayikilikyauzerindendenizebaglayangezbelkozanyoluuzerindekiantikyolkavsagiugurlubagkalesi |