Geç Dönem Osmanlı Toplumunda Teknoloji ve Kullanımına Dair Bazı Gözlemler

İnsanlık tarihi, 18. yüzyıla kadar binlerce yıldır süregelen ve daha çok mekanik özelliğiyle ön plana çıkan bir teknolojiyi kullanmış ve toplumsal yaşam da buna göre şekillenmiştir. Binlerce yıldır devam eden bu süreç, 19. yüzyılda başta ulaşım teknolojileri – demir yolları...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Emrah Yılmaz
Format: Article
Language:English
Published: Van Yuzuncu Yıl University 2024-09-01
Series:Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.53568/yyusbed.1488899
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1841545329277665280
author Emrah Yılmaz
author_facet Emrah Yılmaz
author_sort Emrah Yılmaz
collection DOAJ
description İnsanlık tarihi, 18. yüzyıla kadar binlerce yıldır süregelen ve daha çok mekanik özelliğiyle ön plana çıkan bir teknolojiyi kullanmış ve toplumsal yaşam da buna göre şekillenmiştir. Binlerce yıldır devam eden bu süreç, 19. yüzyılda başta ulaşım teknolojileri – demir yolları ve buharlı gemiler – olmak üzere önemli değişikliklere sahne olmuş ve bu yüzyıl günümüz modern teknolojisinin doğuşuna şahitlik etmiştir. Ulaşım alanında başlayan bu süreç daha sonra kimya ve elektrik alanlarındaki gelişmelerle ivme kazanarak devam etmiştir. Hızlı değişim ve dönüşümün yaşandığı 19. yüzyılda, Osmanlı toplumu bir teknoloji ithalatçısı olarak bu teknolojiyi yurt dışından ithal etmiştir. Yurt dışından ithal edilen teknolojinin ürün çeşitliliği ve hacmi yıllara ve toplumun ihtiyacına göre değişiklik göstermiştir. Araştırmamız bu noktada bir teknoloji ithalatçısı olan Osmanlı’nın ithal ettiği teknolojiyi nasıl ve ne şekilde kullandığını Anadolu coğrafyasının farklı mahalleri arasından örneklem seçimiyle göstermeye çalışacaktır. Bilindiği gibi erken tarihlerden itibaren ithal edilen teknolojilerin başında demir yolları ve buharlı gemiler gelmektedir, öncelikle bu ulaşım teknolojilerinin geç Osmanlı toplumunda nasıl kullanıldığı ve etkileri araştırılacak daha sonra tarımsal alandaki gelişmelere bağlı olarak orak, harman makinesi ve pulluk gibi tarımsal aletlerin kullanımı ve yayılışı üzerinde durulacaktır. Nihai olarak hane içi üretimde önemli bir etkisi olan ve 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren görünür hale gelen dikiş makineleri üzerinde durulacaktır. Araştırmamız bu tür örnekler üzerinden geç dönem Osmanlı toplumunun teknolojiyi kullanımını araştırmaya çalışacaktır.
format Article
id doaj-art-0b7e936dc6324e8091a8e1ca432c73f8
institution Kabale University
issn 1302-6879
language English
publishDate 2024-09-01
publisher Van Yuzuncu Yıl University
record_format Article
series Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
spelling doaj-art-0b7e936dc6324e8091a8e1ca432c73f82025-01-12T07:34:27ZengVan Yuzuncu Yıl UniversityYüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi1302-68792024-09-016518319910.53568/yyusbed.1488899 Geç Dönem Osmanlı Toplumunda Teknoloji ve Kullanımına Dair Bazı Gözlemler Emrah Yılmaz0https://orcid.org/0000-0001-5955-8277SİİRT ÜNİVERSİTESİ İnsanlık tarihi, 18. yüzyıla kadar binlerce yıldır süregelen ve daha çok mekanik özelliğiyle ön plana çıkan bir teknolojiyi kullanmış ve toplumsal yaşam da buna göre şekillenmiştir. Binlerce yıldır devam eden bu süreç, 19. yüzyılda başta ulaşım teknolojileri – demir yolları ve buharlı gemiler – olmak üzere önemli değişikliklere sahne olmuş ve bu yüzyıl günümüz modern teknolojisinin doğuşuna şahitlik etmiştir. Ulaşım alanında başlayan bu süreç daha sonra kimya ve elektrik alanlarındaki gelişmelerle ivme kazanarak devam etmiştir. Hızlı değişim ve dönüşümün yaşandığı 19. yüzyılda, Osmanlı toplumu bir teknoloji ithalatçısı olarak bu teknolojiyi yurt dışından ithal etmiştir. Yurt dışından ithal edilen teknolojinin ürün çeşitliliği ve hacmi yıllara ve toplumun ihtiyacına göre değişiklik göstermiştir. Araştırmamız bu noktada bir teknoloji ithalatçısı olan Osmanlı’nın ithal ettiği teknolojiyi nasıl ve ne şekilde kullandığını Anadolu coğrafyasının farklı mahalleri arasından örneklem seçimiyle göstermeye çalışacaktır. Bilindiği gibi erken tarihlerden itibaren ithal edilen teknolojilerin başında demir yolları ve buharlı gemiler gelmektedir, öncelikle bu ulaşım teknolojilerinin geç Osmanlı toplumunda nasıl kullanıldığı ve etkileri araştırılacak daha sonra tarımsal alandaki gelişmelere bağlı olarak orak, harman makinesi ve pulluk gibi tarımsal aletlerin kullanımı ve yayılışı üzerinde durulacaktır. Nihai olarak hane içi üretimde önemli bir etkisi olan ve 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren görünür hale gelen dikiş makineleri üzerinde durulacaktır. Araştırmamız bu tür örnekler üzerinden geç dönem Osmanlı toplumunun teknolojiyi kullanımını araştırmaya çalışacaktır.https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.53568/yyusbed.1488899
spellingShingle Emrah Yılmaz
Geç Dönem Osmanlı Toplumunda Teknoloji ve Kullanımına Dair Bazı Gözlemler
Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
title Geç Dönem Osmanlı Toplumunda Teknoloji ve Kullanımına Dair Bazı Gözlemler
title_full Geç Dönem Osmanlı Toplumunda Teknoloji ve Kullanımına Dair Bazı Gözlemler
title_fullStr Geç Dönem Osmanlı Toplumunda Teknoloji ve Kullanımına Dair Bazı Gözlemler
title_full_unstemmed Geç Dönem Osmanlı Toplumunda Teknoloji ve Kullanımına Dair Bazı Gözlemler
title_short Geç Dönem Osmanlı Toplumunda Teknoloji ve Kullanımına Dair Bazı Gözlemler
title_sort gec donem osmanli toplumunda teknoloji ve kullanimina dair bazi gozlemler
url https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.53568/yyusbed.1488899
work_keys_str_mv AT emrahyılmaz gecdonemosmanlıtoplumundateknolojivekullanımınadairbazıgozlemler