Ulemadan Münevvere Osmanlı Müelliflerinin Yerel Dillere Bakışı (Kürtçe Örneği)

Ulema ve münevver bu çalışmada Osmanlı klasik çağı ile Tanzimat sonrası modernleşme sürecini temsil eden iki aydın tipidir. Bu iki tip aynı zamanda dönemlerinin düşünce yapısını, olaylara bakış açısını ve Osmanlı tasavvurunu da temsil etmektedir. Doğası gereği bu iki aydın t...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Mesut Arslan
Format: Article
Language:Arabic
Published: Mardin Artuklu University 2024-11-01
Series:Mukaddime
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.19059/mukaddime.1500155
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1841545094775177216
author Mesut Arslan
author_facet Mesut Arslan
author_sort Mesut Arslan
collection DOAJ
description Ulema ve münevver bu çalışmada Osmanlı klasik çağı ile Tanzimat sonrası modernleşme sürecini temsil eden iki aydın tipidir. Bu iki tip aynı zamanda dönemlerinin düşünce yapısını, olaylara bakış açısını ve Osmanlı tasavvurunu da temsil etmektedir. Doğası gereği bu iki aydın tipi arasında bir farklılıktan ve çekişmeden söz edilebilir. Bu durum pek çok konuda kendini göstermektedir. Bu çalışmada bu düşünce ve bakış açısı farkının merkezine Kürt dili özelinde yerel dilleri koyacağız: Osmanlı’nın klasik döneminde geleneksel tarzda eğitim almış uleması ile modern dönemde Batılı tarzda eğitim almış münevverinin başta Kürtçe olmak üzere Osmanlı’da konuşulan yerel dillere bakış açısını inceleyeceğiz. “Bu iki eğitimli grup Osmanlı’nın mevcut durumunda ve gelecek planlamasında Kürtleri ve Kürt dilini nereye koyuyordu?” sorusuna cevap arayacağız. Osmanlı klasik çağında imparatorluk atmosferi içinde sıradan bir olgu olan çok dilliliğin Tanzimat sonrası dönemde nasıl çözülmesi gereken bir “sorun” hâline geldiğini örneklerle inceleyeceğiz. Bu bağlamda Gelibolulu Âli, Evliya Çelebi, Namık Kemal, Şemseddin Sâmi, Babanzade İsmail Hakkı, Said-i Meşhûr, Abdullah Cevdet, Ziya Gökalp gibi şahsiyetler ile İstanbul’da yayımlanan Kürd Teavün ve Terakki Gazetesi, Rojî Kurd dergisi, Serbestî gazetesi ve Diyarbekir’de neşredilen Peymân gazetesi başlıca araştırma kaynaklarımız olacak.
format Article
id doaj-art-00128222631f476b9ac437b37b217747
institution Kabale University
issn 1309-6087
language Arabic
publishDate 2024-11-01
publisher Mardin Artuklu University
record_format Article
series Mukaddime
spelling doaj-art-00128222631f476b9ac437b37b2177472025-01-12T09:46:53ZaraMardin Artuklu UniversityMukaddime1309-60872024-11-0115225027710.19059/mukaddime.1500155 Ulemadan Münevvere Osmanlı Müelliflerinin Yerel Dillere Bakışı (Kürtçe Örneği) Mesut Arslan0https://orcid.org/0000-0002-7929-0631MARDIN ARTUKLU UNIVERSITY Ulema ve münevver bu çalışmada Osmanlı klasik çağı ile Tanzimat sonrası modernleşme sürecini temsil eden iki aydın tipidir. Bu iki tip aynı zamanda dönemlerinin düşünce yapısını, olaylara bakış açısını ve Osmanlı tasavvurunu da temsil etmektedir. Doğası gereği bu iki aydın tipi arasında bir farklılıktan ve çekişmeden söz edilebilir. Bu durum pek çok konuda kendini göstermektedir. Bu çalışmada bu düşünce ve bakış açısı farkının merkezine Kürt dili özelinde yerel dilleri koyacağız: Osmanlı’nın klasik döneminde geleneksel tarzda eğitim almış uleması ile modern dönemde Batılı tarzda eğitim almış münevverinin başta Kürtçe olmak üzere Osmanlı’da konuşulan yerel dillere bakış açısını inceleyeceğiz. “Bu iki eğitimli grup Osmanlı’nın mevcut durumunda ve gelecek planlamasında Kürtleri ve Kürt dilini nereye koyuyordu?” sorusuna cevap arayacağız. Osmanlı klasik çağında imparatorluk atmosferi içinde sıradan bir olgu olan çok dilliliğin Tanzimat sonrası dönemde nasıl çözülmesi gereken bir “sorun” hâline geldiğini örneklerle inceleyeceğiz. Bu bağlamda Gelibolulu Âli, Evliya Çelebi, Namık Kemal, Şemseddin Sâmi, Babanzade İsmail Hakkı, Said-i Meşhûr, Abdullah Cevdet, Ziya Gökalp gibi şahsiyetler ile İstanbul’da yayımlanan Kürd Teavün ve Terakki Gazetesi, Rojî Kurd dergisi, Serbestî gazetesi ve Diyarbekir’de neşredilen Peymân gazetesi başlıca araştırma kaynaklarımız olacak.https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.19059/mukaddime.1500155
spellingShingle Mesut Arslan
Ulemadan Münevvere Osmanlı Müelliflerinin Yerel Dillere Bakışı (Kürtçe Örneği)
Mukaddime
title Ulemadan Münevvere Osmanlı Müelliflerinin Yerel Dillere Bakışı (Kürtçe Örneği)
title_full Ulemadan Münevvere Osmanlı Müelliflerinin Yerel Dillere Bakışı (Kürtçe Örneği)
title_fullStr Ulemadan Münevvere Osmanlı Müelliflerinin Yerel Dillere Bakışı (Kürtçe Örneği)
title_full_unstemmed Ulemadan Münevvere Osmanlı Müelliflerinin Yerel Dillere Bakışı (Kürtçe Örneği)
title_short Ulemadan Münevvere Osmanlı Müelliflerinin Yerel Dillere Bakışı (Kürtçe Örneği)
title_sort ulemadan munevvere osmanli muelliflerinin yerel dillere bakisi kurtce ornegi
url https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.19059/mukaddime.1500155
work_keys_str_mv AT mesutarslan ulemadanmunevvereosmanlımuelliflerininyereldillerebakısıkurtceornegi